De Bold Glamour-filter op TikTok is slechts het topje van de ijsberg van hyperrealistische beauty-filters op het platform. Maar dit filter is ook gevaarlijk voor de mentale gezondheid van voornamelijk tieners.
Lees verder na de advertentie.
Bold Glamour op TikTok: de start van iets gevaarlijks
Zo nu en dan gaat er een filter viral op TikTok die iedereen even moet proberen. Zoals het filter waarmee je beeld wordt omgekeerd zodat je ziet hoe anderen jou zien. De afgelopen periode draaide het vooral om het filter waarmee je er als een tiener uit ziet, maar het meest succesvolle filter van de afgelopen maand is zonder meer Bold Glamour. Deze beautyfilter maakt bijna iedereen moeiteloos een stuk knapper.
Al jaren hebben apps zoals TikTok en Snapchat de mogelijkheid om jezelf een kleine upgrade te geven. Je huid wordt dan iets egaler, je tanden witter en wellicht wordt er subtiele oogschaduw toegevoegd. In de loop van de jaren zijn deze beautyfilters beter geworden. Zelfs de vorm van je gezicht wordt subtiel aangepast terwijl het vaak niet eens duidelijk is dat er een filter aan staat.
De illusie blijft in stand
Tot nu toe viel de magie van deze filters makkelijk weg. Stel je hebt zo’n filter met make-up ingeschakeld en je houdt je hand voor je ogen en mond, dan zijn de oogschaduw, wimpers en lippenstift bovenop je hand te zien. Met Bold Glamour is dat niet meer het geval.
Bold Glamour doet een hele hoop. Je krijgt vollere lippen, wittere tanden, een strakkere kaaklijn, een egale huid, make-up, dikkere wenkbrauwen en glanzend haar. Bij de een ziet het er overdreven en nep uit, maar bij de ander oogt het super realistisch.
En het meest bijzondere is dat het effect gewoon in stand blijft als je jouw hand ervoor houdt. Je kunt zelfs over je wenkbrauwen of lippen wrijven en de illusie valt niet weg. Daarmee zijn deze filters realistischer dan ooit geworden.
Wat is nog echt?
Het digitaal mooier maken van mensen is natuurlijk niet nieuw. Modellen die in advertenties van tijdschriften, op een billboard of de etalage staan, zijn allemaal digitaal opgepoetst.
Met TikTok ligt dat toch iets anders. Via deze app krijg je een kijkje in het leven van allerlei soorten mensen. Daar hangt een zweem van authenticiteit overheen, omdat het vaak spontaan via een smartphone is opgenomen. Zeker voor jonge meiden ontstaat door deze filters het beeld dat iedereen er zo ‘perfect’ uitziet en dat heeft een effect op de mentale gezondheid.
Onderzoeken vertellen dat TikTok schadelijk kan zijn
Hier zijn verschillende onderzoeken over uitgevoerd. Zo zijn bijvoorbeeld voor een onderzoek uit 2022, gepubliceerd in Body Image, 778 jonge vrouwen ondervraagd over hun TikTok-gebruik. “Onze bevindingen suggereren dat regelmatig en consistent gebruik van TikTok schadelijk kan zijn voor het lichaamsbeeld van vrouwen”, concluderen de onderzoekers.
Jongeren die sociale media gebruiken, hebben drie keer zo hoge kans om depressief te zijn, stelt Huntsman Mental Health Institute. Vooral de groep jonge vrouwen tussen de 15-24 jaar lopen een hoog risico. Het afgelopen twintig jaar is het aantal vrouwen in deze categorie die zelfdoding heeft gepleegd met 87 procent gestegen.
Zelfs uit recent onderzoek van Instagram zelf bleek dat één van de drie tienermeisjes negatief naar haar eigen lichaam kijkt en dat het gebruik van sociale media dat gevoel versterkt, omdat deze meiden zichzelf spiegelen aan wat ze daar zien.
Snapchat Dysmorphia
Het gevaarlijke van deze effecten op TikTok, is niet alleen dat je jezelf spiegelt aan de onrealistische vormen van schoonheid van anderen. Je ziet ook jezelf op een hele andere manier. Maak je vaak filmpjes en zet je dan een filter aan, dan klopt het beeld in je hoofd op een gegeven moment niet meer met wat je in de spiegel ziet.
Dit fenomeen wordt al jaren Snapchat Dysmorphia genoemd, omdat daar de trend van realistische filters is begonnen. TikTok heeft Snapchat inmiddels ingehaald qua gebruikers en de kwaliteit van filters.
Steeds meer mensen doen wat om het beeld tussen filter en realiteit gelijk te trekken met behulp van plastische chirurgie. Ze hoeven dan enkel een screenshot van zichzelf met een filter aan de chirurg te laten zien om te vertellen wat ze willen.
Door de grote stappen die kunstmatige intelligentie nu zet zullen deze filters steeds beter worden. Bold Glamour is waarschijnlijk nog maar het begin. En hoe realistischer het wordt, des te gevaarlijker het is. Zeker voor de kwetsbare groep tienermeiden.
TikTok in opspraak
TikTok blijft een controversiële app. Eerder schreven we al over de connectie tussen China en TikTok. Inmiddels heeft ByteDance aangekondigd de data van Europese gebruikers op te slaan in Europa.
Wel zet de app zich in om tieners te beschermen, bijvoorbeeld door te beperken wie hen een DM kan sturen. Op het gebied van filters biedt de app nog geen waarschuwingen.
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem: chat via www.113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113.