Nepnieuws verspreidt zich als een lopend vuurtje via onze smartphones, bijvoorbeeld dankzij WhatsApp. Stop de verspreiding van fake news met deze tips.
Lees verder na de advertentie.
Tips om WhatsApp-nepnieuws te herkennen
1. Check de afzender
Wie is de bron? Wanneer je ineens een opruiend appje van een onbekende afzender binnenkrijgt moeten alle alarmbellen afgaan. Verspreiders van nepnieuws maken namelijk vaak gebruik van neppe WhatsApp-profielen om hun boodschap over te brengen.
Laat je ‘dekking’ overigens niet helemaal zakken wanneer je wél een opmerkelijk berichtje van je vader, partner of vriend binnenkrijgt. Ook bekenden kunnen nepnieuws verspreiden. Misschien is hun WhatsApp-account gehackt, of heeft de nepnieuws-verspreider hun identiteit aangenomen.
Check daarom altijd of het telefoonnummer klopt en vertrouw niet blind op de WhatsApp-profielfoto: die is vrij simpel te kopiëren.
2. Is het bericht doorgestuurd?
Een groot probleem van nepnieuws is dat het vaak wordt doorgestuurd, ofwel ‘viraal gaat’. De berichten spelen vaak op emoties van lezers in, die het appje vervolgens doorsturen om anderen te informeren, in te lichten of te waarschuwen. WhatsApp kun je daarmee zien als de spiritueel opvolger van de email-kettingbrieven van vroeger.
WhatsApp probeert dit de kop in te drukken door doorgestuurde berichten van een markering te voorzien. Zie je een pijltje naast het appje staan? Dan is het bericht doorgestuurd en heeft de afzender het dus niet zelf geschreven. Kijk extra uit wanneer er twee pijltjes naast het bericht staan. In dat geval is het bericht minstens vijf keer doorgestuurd.
3. Kloppen de feiten?
Het klinkt overduidelijk, maar nepnieuws is dus nieuws dat niet klopt. Om ‘echt’ nieuws van nepnieuws te onderscheiden moet je dus controleren of de feiten kloppen. Google is hierbij je beste vriend, want na een fact-check sneuvelen de meeste fake news-berichten al vrij snel. Zoek naar de sleutelwoorden van het bericht op een zoekmachine en ga vervolgens naar het Nieuws-tabblad van de zoekmachine om te kijken of ook kranten en websites erover schrijven.
Indien dit zo is, klopt het bericht meestal wel. Maar, ook journalisten kunnen zich vergissen: wees dus op je hoede.
Controleer ook de schrijfwijze van dubieuze WhatsApp-berichten. Meestal zit de tekst boordevol slordige typefouten, vreemd opgebouwde zinnen en wordt er losjes met de interpunctieregels omgesprongen. Let helemaal op wanneer de berichten links naar websites bevatten: tik hier nooit op!
4. Is er met de foto’s geknoeid?
Nepnieuws in WhatsApp beperkt zich niet alleen tot tekst en artikelen. Onjuiste informatie kan zich ook verspreiden via foto’s of video’s. Het is daarom belangrijk om deze bronnen te controleren op juistheid. Toegegeven: het is soms best lastig om te zien of er met beelden is geknoeid, of dat foto’s zijn bewerkt.
Wanneer je zelf geen Photoshop-expert bent kun je daarom beter Google (of een andere zoekmachine) raadplegen. Probeer de ontvangen foto/video te achterhalen en controleer bijvoorbeeld of (betrouwbare) kranten, websites en magazines erover schrijven. Is dat het geval? Dan is het aannemelijk dat het filmpje of de foto klopt.
Meer tips voor WhatsApp
Met miljoenen gebruikers is WhatsApp één van de populairste apps in Nederland. Een appje sturen lukt dan ook vrijwel iedereen, maar de chat-app heeft meer om het lijf. Neem daarom eens een kijkje in ons overzicht met minder bekende WhatsApp-functies voor een overzicht van onbekende, maar daardoor niet minder handige trucjes. Ben je meer van het kijken? Check dan onderstaande video:
Je leest een artikel dat eerder op onze website is verschenen. We hebben de informatie bijgewerkt en het artikel opnieuw gepubliceerd.