5G speelt een rol in menig moderne complottheorie, vaak verbonden aan het coronavirus, Bill Gates of meer. Is 5G gevaarlijk? En waar komen die bijzondere verhalen vandaan?
Lees verder na de advertentie.
Steun iPhoned
Je gebruikt een adblocker. Dat vinden we jammer, want advertenties hebben we nodig om onze artikelen gratis aan te bieden. Steun iPhoned door ons aan je whitelist toe te voegen. Alvast bedankt!
5G gevaarlijk? Alles over complottheorieën
Moderne complottheorieën gaan opvallend vaak over 5G en het coronavirus. Zendmasten zouden verantwoordelijk zijn voor het virus, of ons op z’n minst meer vatbaar maken. Er gaat zelfs een theorie rond dat het hele coronavirus in een lab is gemaakt, zodat wij allemaal vaccinaties moeten krijgen. In die vaccinaties zijn nanochips gestopt die ons verbinden met 5G om ons gedrag in de gaten te houden en mogelijk zelfs te besturen.
De meeste mensen horen die verhalen en gaat weer verder met hun leven, maar er zijn ook mensen die er niet alleen in geloven, maar ook naar handelen. Overal in het land zie je anti-5G-stickers en er zijn meerdere zendmasten in de fik gestoken.
Stop5G
De angst voor 5G bestaat niet enkel in deze verhalen. In Nederland bestaat bijvoorbeeld stichting Stop5G, die koste wat het kost 5G wil stoppen. De stichting neemt afstand van het vernielen van zendmasten, maar stelt zich wel zorgen te maken over de risico’s van 5G op mensen, dieren en het milieu.
Volgens Stop5G zijn de langetermijneffecten van de straling rond 5G onbekend: “Daarom vragen wij de verantwoordelijke bewindspersonen om de uitrol van 5G terug te draaien totdat gedegen onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek gedaan is naar de (lange termijn) effecten van 5G op de volksgezondheid.” In ons artikel lees je meer over of 5G gevaarlijk is en je gezondheid.
5G gevaarlijk? Angst voor straling
Verhalen over de straling van 5G komt niet uit de lucht vallen, want die angst bestond ook al over 4G, 3G en wifi. “Dat waren complottheorieën louter over de zendmasten die in kleine kring de ronde deden”, stelt Theo Meder, onderzoeker volksverhalen bij het Meertens Instituut, tegen iPhoned. Deze theorieën gingen volledig over het mogelijke gevaar van straling. “Mensen slaan op tilt als ze ‘straling’ horen, want dan denken ze direct aan Tsjernobyl. Ze denken dat je daar hersenkanker of teelbalkanker van krijgt.”
Dat de verhalen rond 5G nu zo wijdverspreid zijn heeft volgens Meder twee redenen. Allereerst omdat de verhalen door internet en sociale media steeds harder gaan, maar het belangrijkste is dat de verhalen van 5G zijn opgenomen in een groter complot. “Vroeger stonden complottheorieën iets meer los van elkaar. Inmiddels zijn ze steeds meer onderdeel van een groot verhaal.” De overkoepelende theorie is dat een groep mensen van ‘de elite’ onder één hoedje speelt om de rest van de mensheid tot slaaf te maken.
Steun iPhoned
Je gebruikt een adblocker. Dat vinden we jammer, want advertenties hebben we nodig om onze artikelen gratis aan te bieden. Steun iPhoned door ons aan je whitelist toe te voegen. Alvast bedankt!
Wantrouwen
De rol van sociale media moet echter niet onderschat worden. In samenwerking met De Groene Amsterdammer onderzocht de Utrecht Data School hoe de complottheorie over de relatie tussen 5G en corona is verspreid op Twitter en Instagram. Daaruit blijkt onder andere dat het complot vooral eerst in rechtse hoeken te vinden was, maar zich daarna ook verspreidde naar links.
De onderzoekers vonden het voornamelijk opvallend dat een account op sociale media tegenwoordig dezelfde autoriteit toegekend wordt als een hele redactie van een medium. “Het vervelende van internet is dat degelijke wetenschappelijk informatie achter een betaalmuur staat, en de grootst mogelijk onzin staat gratis overal en nergens”, beaamt Meder.
Volgens Meder zijn het specifieke sleutelpersonen die deze complotverhalen aanwakkeren. In Nederland noemt de onderzoeker Janet Ossenbaard en in Engeland David Icke. Die bereiken een hoop mensen. “Deze mensen hebben een enorm wantrouwen in de elite. De regering, politici en journalisten zijn niet te vertrouwen.”
Als mensen diep in deze complottheorieën zitten, is is het bijna onmogelijk om ze met argumenten er weer uit te halen, stelt filosoof Harmen Ghijsen van Radboud Universiteit Nijmegen tegenover iPhoned. “Soms is het beter om het te negeren en zal het zichzelf wel weer oplossen. Het hoeft ook niet zo problematisch te zijn, want niet iedereen gelooft het in zo’n sterke mate. Die zitten chagrijnig thuis en merken dat er iets niet klopt. Die mensen zijn het over een tijdje weer vergeten.”
Zendmasten in de fik
Toch wordt er ook naar gehandeld. 5G is vrij nieuw, dus mensen zijn relatief snel van het geloven in deze theorieën naar ernaar handelen gegaan. “Daar zitten maar een paar maanden tussen”, stelt Meder. “De mensen waren mogelijk al rijp voor het idee dat het gevaarlijk was. Nu met het verknopen aan de grotere complottheorie was het tijd voor actie.”
Meder erkent net als Ghijsen dat deze mensen met argumenten niet te overtuigen zijn: “De mensen zijn diep overtuigd van hun waarheid en gewoon heel slecht bereid om hun ongelijk te bekennen. Ze zoeken naar meer argumenten om zichzelf te overtuigen dat ze gelijk hebben.”
Deze mensen bestempelen als ‘complotwappies’ of ‘gekkies’ vindt Ghijsen te ver gaan. “De theorieën die voorgesteld worden zijn vaak bizar en ongelooflijk als je er van buitenaf naar kijkt, maar mensen geloven door een bepaald sociaal netwerk, niet door de theorie. Dus als je netwerk bestaat uit mensen die ook geloven in schadelijke straling van 5G, dan ga je dat zelf ook sneller geloven. Puur naar de theorie gekeken is het niet zo coherent, maar het groepsgevoel is belangrijker.”
“Het is niet zo dat die complotgelovers een psychotische aandoening hebben”, stelt Meder. “Ze functioneren gewoon in het leven. Gaan gewoon met het openbaar vervoer en gebruiken een ov-chipkaart. Ze trekken hun broek niet verkeerd om aan. Er is niet iets verkeerds met hun verstand of hun hersens. Ze hebben een afslag te vroeg genomen en zijn niet bereid om terug te kijken.”
Meer over 5G
Wil je zelf aan de slag met 5G? Zo kun je 5G activeren op jouw iPhone. Met de iPhone 12 die je in Nederland hebt gekocht, kun je straks alleen niet van de volledige snelheid van 5G gebruikmaken.
Steun iPhoned
Je gebruikt een adblocker. Dat vinden we jammer, want advertenties hebben we nodig om onze artikelen gratis aan te bieden. Steun iPhoned door ons aan je whitelist toe te voegen. Alvast bedankt!