Mensen downloaden CoronaMelder niet uit angst voor hun privacy, maar gebruiken ondertussen wel Facebook, Instagram en WhatsApp. Over de onterechte ophef rondom de Nederlandse ‘corona-app’ en privacy.
Lees verder na de advertentie.
Steun iPhoned
Je gebruikt een adblocker. Dat vinden we jammer, want advertenties hebben we nodig om onze artikelen gratis aan te bieden. Steun iPhoned door ons aan je whitelist toe te voegen. Alvast bedankt!
Opinie: onterechte ophef over corona-app privacy
“Nooit”, “Als je deze app installeert ben je echt gek” en “Steek die CoronaMelder maar in je reet”. Zomaar wat reacties op sociale media over de komst van de Nederlandse app tegen het coronavirus. Het afgelopen week gelanceerde CoronaMelder is nog niet actief, maar de ophef is desalniettemin enorm.
Enerzijds is dat goed. Iedereen heeft het recht om zich te mengen in het publieke debat en CoronaMelder is een gigantisch (overheids)project waar gemeenschapsgeld mee gemoeid is. Hoe meer kritische ogen, hoe beter. Anderzijds heeft de corona-app het begrip ‘selectieve verontwaardiging’ geheel eigenhandig een nieuwe definitie gegeven.
Geef je agenda aan Facebook
De ophef was (en is) namelijk enorm. Burgers vallen met name over het aantal rechten dat CoronaMelder nodig heeft en zijn bezorgd over de mogelijke privacygevolgen van de app. Ook de intenties van de overheid worden stevig gewantrouwd, waardoor de deur naar een parallel universum vol complottheorieën wagenwijd openstaat.
Voor wie de discussie niet heeft gevolgd, hierbij een kleine samenvatting. Om CoronaMelder te gebruiken moet je de app toestemming geven voor een aantal zaken, anders werkt het niet. Dit is niks nieuws onder de zon, want alle apps maken gebruiken van deze zogeheten ‘app-rechten’. Een fotobewerkingsapp moet immers wel toegang tot je fotorol hebben, anders heb je er weinig aan.
5. Dat is het aantal app-rechten dat je CoronaMelder moet verlenen. De app wil netwerktoegang om gegevens uit te wisselen, het bluetooth-signaal van je smartphone gebruiken, op de achtergrond aan kunnen staan, verbindingen met andere netwerken zien en direct na het opstarten van je telefoon geactiveerd worden.
45. Dat is het aantal toestemmingen dat de Facebook-app nodig heeft om te functioneren. Je geeft de app onder meer toegang om geluid op te nemen, laat zien welke telefoon je gebruikt, geeft je locatie door, Facebook weet welke bestanden op je toestel staan, ziet je contactenlijst, geeft je kalender bloot en Facebook heeft volledige toegang tot je netwerkgegevens.
Facebook-baas Mark Zuckerberg.WhatsApp en Instagram, van hetzelfde moederbedrijf als Facebook, vragen toegang voor respectievelijk 42 en 33 rechten. Zakelijk platform LinkedIn heeft 26 keer toestemming nodig, anders kun je de app niet installeren.
Toch weerhoudt dit de meeste mensen er niet van om bovengenoemde apps te weren. Sterker nog, WhatsApp, Facebook en Instagram behoren al jaren tot de meest gebruikte applicaties in Nederland. Waarom CoronaMelder dan zo’n kritische ontvangst krijgt? Dat kan aan tal van factoren liggen.
Steun iPhoned
Je gebruikt een adblocker. Dat vinden we jammer, want advertenties hebben we nodig om onze artikelen gratis aan te bieden. Steun iPhoned door ons aan je whitelist toe te voegen. Alvast bedankt!
Vanwaar deze ophef?
Mogelijk ligt het aan de omstandigheden en het doel van de app. Gezien de steeds populair wordende wereld van complottheorieën haalt een pandemie bij sommige mensen het meest wantrouwende gedeelte van hun bestaan naar boven. Vanuit dat licht bezien is het niet meer dan logisch dat men zeer sceptisch kijken naar alles dat de overheid doet en uitbrengt.
Zelf denk ik vooral dat het met onwetendheid te maken heeft. Privacy is een ontzettend breed begrip en voor de meeste mensen waarschijnlijk net zo abstract als een gemiddeld kunstwerk van Piet Mondriaan.
Dat technologie soms schadelijk is voor onze privacy weten we wel, maar hoe dat er praktisch uitziet is weer een tweede. Want heel eerlijk, heb jij de voorwaarden van Facebook-dochterapp WhatsApp doorgelezen toen je de het installeerde?
Ik niet, in ieder geval. Eigenlijk zou ik wel beter moeten weten, want als er één bedrijf is dat de afgelopen jaren het collectieve vertrouwen heeft weten te schaden, dan is het Facebook wel. Datalekken, miljoenen wachtwoorden die op straat lagen, betalen om gebruikers te bespioneren en als klap op de vuurpijl het grootste privacyschandaal uit de recente geschiedenis in de vorm van Cambridge Analytica.
Weerhoudt dit Nederlanders ervan om hun vertrouwen in Facebook-producten op te zeggen? Nee, waarschijnlijk niet. WhatsApp heeft namelijk ruim 12 miljoen Nederlandse gebruikers, blijkt uit het Nationale Social Media Onderzoek van 2020. Ook Facebook blijft onverminderd populair, zelfs na alle schandalen.
Blijf kritisch
Begrijp me niet verkeerd, ik ben niet van mening dat je achteloos CoronaMelder moet installeren simpelweg omdat andere apps minstens zoveel, of meer toegang tot persoonlijke gegevens nodig hebben. Dat zou een drogredenering van de bovenste plank zijn.
Wel ben ik van mening dat de verontwaardiging rondom de corona-app zeer subjectief is. We vallen massaal over een bepaald feit, terwijl dit naar mijn idee niet constructief is. Het is volgens mij veel zinvoller om het debatonderwerp te veranderen.
Vinden we het als samenleving bijvoorbeeld verstandig om zo’n app met behulp van technologie van Apple en Google te bouwen? Moeten we ons in uitzonderlijke situaties, zoals momenteel, überhaupt wenden tot techbedrijven?
Waarom wordt er een app uitgebracht wanneer nog steeds niet duidelijk is wanneer deze als effectief wordt beschouwd? Hoe bepalen we anders wanneer CoronaMelder wel/niet werkt? En wanneer wordt de app gestaakt? Kijken we dan naar aantal besmettingen, het reproductiegetal of iets anders?
Stuk voor stuk valide vragen. Experts houden de ontwikkeling gelukkig scherp in de gaten, waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens. De privacywaakhond is glashelder in haar advies over CoronaMelder: “Privacy corona-app gebruikers nog onvoldoende gewaarborgd.” Ook de digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom laat zich al maanden kritisch uit over de corona-app.
Waarom moeten apps zoveel weten?
Laten we deze discussie daarom aangrijpen om een debat te voeren over het hoe en waarom van digitale rechten en app-toestemmingen, in plaats van nu ineens massaal selectief verontwaardigd te zijn. De apps die je nu gebruik zijn namelijk een stuk schadelijker voor je privacy dan CoronaMelder en tot nog toe trekken maar weinig mensen zich daar wat van aan.
CoronaMelder
Rijksoverheid
Helaas, we konden deze app niet ophalen uit de App Store
Meer over CoronaMelder
Je kunt CoronaMelder nu al downloaden, maar de app werkt in grote delen van het land pas vanaf 1 september. In onderstaande video praten we je bij over de belangrijkste kenmerken van de app, zoals de technische werking, hoe het met je privacy zit en meer. Liever lezen? Check dan onze CoronaMelder-uitleg.