Round-up: Zo staat het er voor met de Nederlandse corona-apps

Morgenavond weten we of de Nederlandse overheid één of meerdere apps gaat inzetten om het coronavirus te bestrijden. In dit artikel zetten we de huidige stand van zaken op een rij. Hoe staat het ervoor met de Nederlandse corona-apps?

Corona-apps: de huidige stand van zaken

Afgelopen weekend presenteerden zeven ontwikkelaars hun corona-app aan het Nederlandse publiek. Geheel probleemloos ging dit niet. Slechts enkele uren na de presentaties bleek één van de aspirant-corona-apps, Covid 19 Alert, al last te hebben gehad van een datalek. Hoe staat het er nu voor?

Dit zijn de corona-apps

Laten we bij het begin beginnen. In totaal hebben tientallen ontwikkelaars hun ideeën voor de eventuele totstandkoming van een Nederlandse corona-app ingediend bij de Nederlandse overheid. Zeven van deze ideeën zijn door de eerste selectieronde gekomen. Afgelopen weekend hebben de makers van deze apps hun plan van aanpak verder toegelicht tijdens een zogeheten ‘appathon’. De volgende applicaties doen mee:

1. Covid19 Alert
2. Smart Quarantaine
3. ITO
4. Stopp Corona App
5. WelzijNL
6. Samen onder Controle App
7. Nog naamloze app van DDT Consortium

De meeste van deze apps willen het traceren van met het virus besmette personen in kaart brengen, zodat anderen gewaarschuwd kunnen worden. Ook zijn er applicaties die zelfrapportage voorstellen, zoals de nog naamloze app van DDT Consortium. Bij dergelijke apps is het de bedoeling dat besmette mensen aangeven dat ze het virus hebben.

Dit weekend presenteerden alle initiatiefnemers hun app-ideeën aan een jury van experts, politici en wetenschappers. Deze controleurs keken onder meer hoe het zit met privacy, welke technische beperkingen er zijn en wat het doel van de applicatie precies is. De app-makers moesten deze feedback vervolgens in de nachtelijke uurtjes verwerken.

Veel kritiek

Tot nog toe kunnen de corona-apps op veel kritiek rekenen. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) velde op maandag een kritisch oordeel. Volgens de toezichthouder is de Nederlandse overheid te vaag als het aankomt op het waarborgen van de privacy. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zou onduidelijke privacykaders hebben opgesteld.

De AP zegt daarom dat het onmogelijk is om te toetsen of de corona-apps aan de privacyvoorwaarden voldoen. Het is bijvoorbeeld niet duidelijk welke partijen aan verwerking van persoonsgegevens doen. En indien dit het geval is, is nog steeds niet duidelijk of de informatie dan door een private partij, zorgpartij of overheid wordt verwerkt.

“Het moet duidelijk zijn waarom alternatieven die minder ingrijpend zijn dan een app, minder effectief zijn om het virus in te dammen. Dat is nu onvoldoende duidelijk”, schrijft de toezichthouder. Dit vernietigende oordeel is relevant, want de AP kan de lancering van een eventuele corona-app verbieden als het niet aan de privacywet voldoet.

Ook interessant: FAQ: 5 vragen en antwoorden over de coronatracker van Apple en Google

‘Apps voldoen niet aan AVG’

Eerder voerde ook de Landsadvocaat al een privacy-analyse uit. Volgens dit rapport voldoen alle voorgestelde corona-apps momenteel niet aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming, een Europees geldende privacywet. Ook de Landsadvocaat concludeerde dat de huidige applicaties momenteel te vaag zijn beschreven.

Het staat hoe dan ook nog niet vast dat er een app komt. In theorie kunnen alle aspirant-corona-apps worden afgeblazen. Ook is het mogelijk dat de overheid voor een combinatie van applicaties kiest, of aangeeft dat de werking eerst verduidelijkt moet worden. Wat wel vaststaat, is dat het eventuele gebruik van een app vrijwillig wordt. Hoe de gezamenlijke corona-traceerfunctie van Apple en Google in de huidige oplossingen past, is niet bekend.

Dinsdagavond duidelijkheid

Op dinsdagavond maakt minister De Jonge bekend of de Nederlandse overheid één of meerdere corona-apps gaat inzetten. Ook wordt dan meer duidelijk over de termijn waarop dit gaat gebeuren. Eerder sprak iPhoned al met het RIVM en app-experts over waar de corona-app aan moet voldoen.