Woordenboek: dit betekenen virtual, augmented en mixed reality

Wie op zoek is naar een VR-bril komt allerlei technische termen tegen. In dit artikel proberen we daarom duidelijkheid te scheppen in de wereld van virtual en augmented reality.

Augmented reality woordenboek: dit betekent het jargon

Augmented reality, virtual reality en inside-out tracking: zomaar wat termen die je voor je kiezen krijgt wanneer je op zoek bent naar een slimme bril. Hieronder leggen we daarom in heldere taal uit wat al dit jargon betekent. Tik op de onderstaande links om direct naar de betreffende uitleg te gaan.

Augmented reality

Augmented reality, kortweg AR, voegt digitale elementen aan de ‘echte’ wereld toe. Een duidelijk voorbeeld is dan ook Pokémon GO, de razend populaire game uit 2016. Spelers trokken er met hun telefoons op uit om digitale beestjes te vangen met behulp van hun smartphones.

De game maakte namelijk gebruik van de omgeving om ons heen en verstopte Pokémon in het park, bij bezienswaardigheden en op straat. Je kon ze alleen vangen door naar deze plekken te reizen en de app op je telefoon te openen.

Een ander goed voorbeeld van AR is de IKEA-app. Deze kun je gebruiken om vanuit huis te controleren of nieuwe meubels in je interieur passen. De camera van je telefoon meet hierbij op hoe groot de ruimte in je huis is, en laat vervolgens op schaal zien hoe een stoel, bed of bank (niet) in huis past.

Virtual Reality

Virtual reality (VR) is de tegenhanger van AR. Met VR sluit je je namelijk helemaal af van de realiteit om je vervolgens onder te dompelen in een virtuele werkelijkheid. Hiervoor gebruik je bijvoorbeeld een slimme bril van Oculus of HTC.

Goede voorbeelden van VR zien we in de gamesindustrie. Er komen steeds meer VR-spellen uit die een compleet andere spelervaring bieden dan wat we tot nu toe gewend zijn omdat je echt in de wereld loopt. Dankzij de bril moet je bijvoorbeeld ‘echt’ je hoofd draaien om in de game om je heen te kijken.

Mixed Reality

Je voelt ‘m misschien al aankomen, maar mixed reality (MR) is de samensmelting van AR en VR. MR tovert bijvoorbeeld realistische 3D-beelden je huiskamer in door te projecteren op de muur. Ook is het mogelijk om een virtueel fotolijstje te plaatsen dat altijd op dezelfde plek blijft staan.

MR komen we bijvoorbeeld tegen bij de HoloLens-bril van Microsoft. De afgelopen jaren zien we echter vooral ontwikkelingen op het gebied van AR en VR.

Web Reality

Web Reality (WebAR) is AR, maar dan op een website. Je ervaart de samensmelting van de ‘echte’ en digitale wereld dus via een browser, de app die je gebruikt om te internetten.

WebAR komen we momenteel veel tegen in de reclamewereld. Makers van producten verstoppen bijvoorbeeld een qr-code op de verpakking die consumenten met hun camera kunnen scannen, waarna er een animatie op het beeld verschijnt.

Andere toffe voorbeelden van WebAR zien we in musea. Kunstwerken kunnen bijvoorbeeld opgefleurd worden met een animatie of filmpje op het moment dat je je telefooncamera erop richt.

Extended Reality

Gooien we al deze realities op één hoop, dan krijg je Extend Reality (XR). Dit is niets meer dan een containerbegrip voor AR, VR en aanverwante begrippen. XR wordt ook weleens X Reality genoemd en kun je dus zien als de overkoepelende term voor technieken waarbij de echte en digitale wereld elkaar kruisen.

Controller

Slimme brillen worden meestal met controller geleverd. Deze heb je namelijk nodig om bijvoorbeeld games te spelen. Je gebruikt de VR-bril om de digitale wereld te beleven, maar om te rennen, springen of aanvallen heb je nog steeds een ‘ouderwetse’ gamecontroller nodig.

Gezichtsveld

Dit is het beeld dat je kunt bekijken zonder je hoofd of ogen te bewegen. Gezichtsveld is de tegenhanger van blikveld, waarbij de ogen wél mogen bewegen.

Een groter gezichtsveld zorgt er dus voor dat een VR-ervaring innemender wordt. Aan de andere kant zorgt een smal gezichtsveld ervoor dat je de randen van de glazen ziet, en dat is niet bevorderlijk voor de ervaring.

Hoofdband

Je denkt bij een bril misschien aan een compact montuurtje, zoals een reguliere leesbril, maar VR-brillen zijn momenteel nog behoorlijk lomp. Tijdens het uitzoeken van een nieuwe bril is het dus verstandig om goed te letten op de hoofdband.

Deze moet tijdens het gebruiken van de VR-bril comfortabel zitten, want anders krijg je last van je hoofd of nekspieren.

Inside-out tracking

Inside-out tracking is een breed gedragen techniek binnen het AR- en VR-wereldje voor locatiebepaling. Deze techniek registreert welke kant jij je hoofd op beweegt, en zorgt ervoor dat de digitale wereld zich hierop aanpast.

Bij sommige (goedkopere) brillen moet je hiervoor externe sensoren gebruiken, maar bij duurdere exemplaren zitten inside-out tracking gewoon in de bril verwerkt.

Inter Pupillary Distance

Inter Pupillary Distance, oftewel IPD, staat voor de afstand tussen je pupillen. De lensafstand van je VR-bril moet zoveel mogelijk aansluiten op jouw persoonlijke IPD, want anders is het beeld niet duidelijk.

Het gros van de volwassenen heeft een IPD van tussen de 56 en 70 millimeter en vrijwel alle brillen zijn hier dan ook op gemaakt. Bij de opticien kun je laten opmeten wat de precieze afstand tussen jouw pupillen is.

Refresh rate

Heel belangrijk bij het uitkiezen van een VR-bril: de zogeheten refresh rate. De ververssnelheid wordt aangeduid met een getal gevolgd door de letters “Hz”. Een ververssnelheid van 90Hz betekent dat het beeld 90 keer per seconde ververst wordt. Een hogere refresh rate levert vloeiendere beelden op.

Resolutie

Tijdens het kopen van een VR-bril is het belangrijk om op de resolutie te letten. Dit getal geeft namelijk aan hoeveel pixels de bril kan laten zien. Kortweg gezegd dat hoe meer pixels een slimme bril heeft, hoe scherper het beeld is.

Risico’s van AR en VR

Veel mensen kunnen zonder problemen aan de slag met AR en VR, maar het is niet altijd rozengeur en maneschijn. Sommigen worden bijvoorbeeld misselijk door VR-brillen.

Dit komt omdat de bril je meeneemt naar een digitale wereld en dat kan bijvoorbeeld je evenwicht verstoren, of ervoor zorgen dat je bewegingsziekte krijgt. Ook is het mogelijk dat je ogen vermoeid raken waardoor je hoofdpijn krijgt. Probeer daarom eerst uit of het iets voor je is voordat je een dure VR-bril in huis haalt.

Standalone headset

Zie je “standalone” in de productbeschrijving van een slimme bril staan? Dat betekent dat je ‘m op zichzelf kunt gebruiken omdat de processor in de bril zit. Deze is nodig voor de rekenkracht om bijvoorbeeld games op de glazen af te spelen.

Met name oudere VR-brillen zijn niet standalone, maar moeten gekoppeld worden met een desktop of laptop vanwege de processor. In dat geval leent de slimme bril de rekenkracht van je computer.

Maandthema: AR en VR

De AR-mogelijkheden op iOS van nu: waarom wachten op een bril?

Lees verder

De hele maand april staat iPhoned in het teken van AR en VR. We zetten bijvoorbeeld de belangrijkste geruchten over Apples AR-bril op een rij en leggen uit welke Apple-bril patenten het bedrijf uit Cupertino allemaal heeft. Deze documenten laten namelijk zien welke kant het product opgaat.