Apple staat voor het Amerikaanse Congres: 5 vragen en antwoorden over de historische hoorzitting

Is Apple een monopolist? Is de concurrentie in de App Store oneerlijk? En plaatst Apple zijn eigen producten boven die van concurrenten? Apple-topman Tim Cook staat vanavond voor een pittige opgave tijdens de historische hoorzitting tegenover het Amerikaanse Congres.

Apple getuigt voor het Amerikaanse Congres in hoorzitting: 5 vragen en antwoorden

Vanavond vindt er een historisch moment plaats. Vertegenwoordigers van vier van de grootste techbedrijven ter wereld – Apple, Amazon, Facebook en Google – leggen verantwoording af tegenover leden van het Amerikaanse Congres. Onderwerpen als machtsmisbruik, bedrijfsvoering en schending van privacy komen voorbij. In dit artikel geven we antwoord op de meest prangende vragen omtrent het proces.

1. Waar gaat de hoorzitting over?

De hoorzitting wordt georganiseerd door de antitrustcommissie van het Amerikaanse Congres. Deze waakhond vraagt zich af hoe de vier techbedrijven, die tezamen goed zijn voor duizenden miljarden aan beurswaarde, zo machtig zijn geworden zonder deze rijkdom met de rest van de wereld te delen. De officiële titel van de hoorzitting is dan ook “Online platformen en marktaandeel: een analyse van de dominantie van Amazon, Apple, Facebook en Google”

Ook zet de commissie vraagtekens bij de bedrijfsvoering van die vier reusachtige techbedrijven, die vaak als ‘Big Tech’ aangeduid worden. Onderwerpen als verdienmodellen, kapitalisme, (gebrek aan) privacy, schending van burgerrechten en transparantie richting de samenleving gaan tijdens de hoorzitting de revue passeren.

Het is de eerste keer dat alle tech-prominenten gelijktijdig in het beklaagdenbankje zitten. Naast Amazon-baas Jeff Bezos zijn ook Facebook-directeur Mark Zuckerberg, Google-eindverantwoordelijke Sundar Pichai en Apple-topman Tim Cook aanwezig. Ze doen overigens vrijwillig mee aan de hoorzitting, maar hebben natuurlijk wel ieder hun eigen beweegredenen.

2. Waarom staat Apple terecht?

Tim Cook, de topman van Apple, gaat het vuur aan de schenen krijgen over twee onderwerpen: de App Store en vermeende ongelijke behandeling van concurrenten.

Apples app-winkel ‘vraagt’ een provisie van 30 procent over aankopen die in de Store gemaakt worden. De antitrustcommissie vindt dit monopolistisch gedrag. Apple beheert namelijk niet alleen de App Store, maar maakt ook zelf apps. Dat wringt bij aanbieders van concurrerende apps.

Spotify diende hierover in 2019 bijvoorbeeld een aanklacht in bij de Europese Commissie. De muziekdienst was (en is) van mening dat Apple consumenten beperkt in hun keuze voor muziek-apps en een onevenredig groot deel van de omzet op eist: de eerdergenoemde 30 procent.

Daar komt ook punt twee van de hoorzitting om de hoek kijken: ongelijke behandeling van concurrenten. De antitrustcommissie gaat Apple vragen waarom de iPhone-maker zijn eigen diensten steevast voortrekt. Het wordt bijvoorbeeld pas vanaf iOS 14, de iPhone software-update die later dit jaar uitkomt, mogelijk om een andere standaardbrowser te kiezen. Tot die tijd zijn iPhone-gebruikers aangewezen op Apples eigen app om te internetten: Safari.

3. Hoe reageert Apple?

Ter voorbereiding op de historische hoorzitting hebben alle techprominenten een speech geschreven. Deze brief zullen zij ten overstaan aan het Congres voorlezen, maar staat nu al op de website van de antitrustcommissie. Tim Cook haalt hierin onder meer aan dat Apple volgens hem geen monopolist is.

“Apple heeft in geen enkele markt waarin wij zaken doen een dominant marktaandeel”, aldus de Apple-topman. “Dat geldt niet alleen voor de iPhone, maar ook voor andere productcategorieën zoals computers, wearables en diensten.”

Ook weerspreekt Cook de claim dat de App Store oneerlijk concurrentie voor andere ontwikkelaars oplevert. “De App Store begon met 500 apps. Tegenwoordig zijn dat er 1.7 miljoen, waarvan slechts 60 apps van ons. Er vanuit gaande dat Apple een poortwachter is hebben we de poorten alleen maar wijder opengezet, in plaats van de deur voor anderen dichtgetrokken.”

Tot slot staat de Apple-leider ook stil bij de claim over (te hoge) commissies bij aankopen in de app-winkel. “De meeste app-ontwikkelaars mogen het volledige aankoopbedrag houden. Alleen wanneer ontwikkelaars klanten werven via Apple-producten of -diensten vragen wij een percentage van de omzet. Dit percentage is bovendien beduidend lager dan de bedragen die onze concurrenten vragen”, besluit Cook.

Europese Commissie zet Apple voor het blok: producten moeten vanaf 2021 duurzamer

Lees verder

4. En hoe zit het met Amazon, Facebook en Google?

Niet alleen Apple verschijnt voor het Congres. Ook Amazon gaat verantwoording afleggen. Net als bij Apple gaat het bij het bedrijf van Jeff Bezos vooral om het vermeend voortrekken van eigen diensten.

Amazon verkoopt naast eigen producten ook waren van andere verkopers. Dit leidt soms tot merkwaardige blikken, want Amazon is dus zowel verkoper als marktplaatsbeheerder. Bezos zat overigens niet eerder in het beklaagdenbankje.

Facebook en Google moeten daarentegen verantwoording afleggen over (het verkopen van) advertenties en vermeend spionagegedrag. Google indexeert het internet en gebruikt hierbij persoonlijke gegevens van zoekers om gerichte advertenties te tonen.

Men zou deze dominante positie misbruiken om concurrerende aanbieders van advertentiesystemen een hak te zetten. In 2018 heeft Google-ceo Pichai ook al voor het Congres moeten getuigen.

Mark Zuckerberg van Facebook moet zich verantwoorden vanwege de privacy van Facebook-gebruikers, of beter gezegd: het gebrek hieraan. Het sociale netwerk kwam de afgelopen jaren meermaals op een negatieve manier in het nieuws vanwege allerlei privacyschandalen, met als negatieve uitspringer Cambridge Analytica. Zuckerberg heeft in 2018 en 2019 ook al voor het Amerikaanse Congres getuigd.

5. Hoe kan ik de hoorzitting volgen?

Vanavond om 18:00 uur Nederlandse tijd gaat de hoorzitting van start. Je kunt het proces volgen via een livestream op YouTube (zie hieronder). Alle Big Tech-leiders maken hun opwachting voor het Congres, waaronder Apple. Hoe lang de zitting gaat duren, is nog niet bekend. De redactie van iPhoned houdt alle ontwikkelingen in ieder geval nauwlettend bij. Download onze app of meld je aan voor de nieuwsbrief om niets te missen.